Energie

Energie is misschien wel de meest kritische factor in het dieet van een paard. Energie zelf is geen voedingsstof, maar het is nodig voor het onderhoud van het paard - beweging, ademhaling, het op peil houden van de lichaamsconditie, spijsvertering, bloedsomloop en vele andere lichaamsfuncties (3). Paarden hebben energie nodig om de basisstofwisselingsfuncties in stand te houden, hun lichaamsconditie te behouden en activiteiten uit te voeren zoals lopen, rennen en werken. Energie voor paarden is voornamelijk afkomstig van koolhydraten en vetten, die worden gemetaboliseerd om lichaamsfuncties te voeden (3).

Koolhydraten in het dieet van een paard zijn voornamelijk afkomstig van voedergewassen zoals hooi en weiland, maar ook van granen zoals haver, gerst en maïs. Deze koolhydraten kunnen worden ingedeeld in twee soorten: structureel en niet-structureel (3). Volgens Zynda et al. (2022) bestaan structurele koolhydraten, gevonden in hooi en gras, voornamelijk uit cellulose, dat wordt afgebroken door microben in de achterdarm van het paard (3). Niet-structurele koolhydraten, zoals suikers en zetmeel in granen, worden sneller verteerd en leveren snelle energie (3). Wees voorzichtig met granen, want een te hoge zetmeelinname kan leiden tot problemen zoals koliek en hoefbevangenheid.

Vetten Vetten zijn een andere belangrijke energiebron voor paarden, vooral voor paarden met een hoge energiebehoefte. Vetten leveren meer dan twee keer (ongeveer 2,25 keer) de energie per gram in vergelijking met koolhydraten, waardoor ze een waardevolle toevoeging zijn aan diëten voor prestatiepaarden (3). Vetbronnen kunnen plantaardige oliën of commerciële vetsupplementen zijn. In tegenstelling tot koolhydraten brengen vetten geen risico op spijsverteringsstoornissen met zich mee als ze met mate worden gevoerd.

Eiwit 

Eiwit is essentieel voor de groei, het herstel en het onderhoud van weefsels, waaronder spieren, huid, haar en hoeven (4). Paarden zijn ook afhankelijk van eiwitten voor de productie van enzymen en hormonen die lichaamsfuncties regelen. Eiwit bestaat uit aminozuren, waarvan sommige essentieel zijn en via de voeding moeten worden verkregen, omdat het paardenlichaam ze niet zelf kan aanmaken.

Hoogwaardige eiwitbronnen zijn leguminosen zoals luzerne, sojabonen en commercieel bereid voer dat voldoende aminozuren bevat zoals lysine, dat vaak het eerste beperkende aminozuur is in paardenvoeders. Jonge paarden, drachtige of zogende merries en paarden die zware arbeid verrichten hebben een verhoogde eiwitbehoefte. Hoewel eiwit cruciaal is, kan overmatig eiwit leiden tot onnodige stress op de nieren en een verhoogde waterbehoefte, dus het is belangrijk om te zorgen voor een evenwichtige inname.

Indicatoren van een eiwittekort zijn onder andere een doffe of ruwe vacht, gewichtsverlies en verminderde groei, melkproductie en algemene prestaties (4).

Vitaminen  

Vitaminen zijn organische verbindingen die een vitale rol spelen in veel fysiologische processen. Volgens Kentucky Equine Research (2011) hebben paarden zowel in vet oplosbare vitaminen (A, D, E en K) als in water oplosbare vitaminen (B-complex en C) nodig (5). 

Vitamine A: is belangrijk voor het gezichtsvermogen, de voortplanting en de immuunfunctie. Paarden halen meestal voldoende Vitamine A uit vers ruwvoer, maar opgeslagen hooi verliest na verloop van tijd zijn vitaminegehalte, dus aanvulling kan nodig zijn tijdens de wintermaanden.

Vitamine D: is essentieel voor de calciumregulatie en de gezondheid van de botten. Paarden maken Vitamine D aan uit zonlicht, maar paarden die binnen worden gehouden of in regio's met weinig zonlicht hebben mogelijk supplementen nodig.

Vitamine E: werkt als antioxidant en beschermt cellen tegen oxidatieve schade. Het is ook belangrijk voor de gezondheid van de spieren en het immuunsysteem. Vitamine E is meestal aanwezig in vers grasland, maar net als vitamine A neemt het gehalte af in opgeslagen voer.

Vitamine K: is nodig voor de bloedstolling en is meestal overvloedig aanwezig in groenvoer en wordt geproduceerd door darmmicroben.

B-complex vitamines zijn betrokken bij de energiestofwisseling en de productie van rode bloedcellen. Deze worden over het algemeen gesynthetiseerd door bacteriën in de darmen van het paard, maar paarden met een slechte darmgezondheid kunnen behoefte hebben aan suppletie. Vitamine C wordt gesynthetiseerd in de lever en onder normale omstandigheden hebben paarden geen vitamine C nodig.

Mineralen

Mineralen worden onderverdeeld in twee categorieën: macromineralen en micromineralen, die beide essentieel zijn voor de gezondheid van een paard (6).

Macromineralen, zoals calcium, fosfor, magnesium, natrium, kalium, chloride en zwavel, zijn in grotere hoeveelheden nodig (6). Calcium en fosfor zijn vooral belangrijk voor gezonde botten, met een ideale calcium-fosforverhouding van ongeveer 2:1. Magnesium speelt een rol in de spierfunctie. Magnesium is betrokken bij de spierfunctie en natrium, kalium en chloride houden de vochtbalans en zenuwfunctie in stand. Een liksteen of elektrolytensupplement kan helpen om te zorgen voor voldoende inname van deze mineralen, vooral voor paarden die veel zweten.

Micromineralenzoals koper, zink, selenium en ijzer, zijn nodig in sporenhoeveelheden maar zijn nog steeds essentieel voor tal van lichaamsfuncties (6). Selenium werkt bijvoorbeeld samen met vitamine E als antioxidant en zink ondersteunt de gezondheid van huid en hoeven. Paarden die grazen op grond met een seleniumtekort kunnen aanvulling nodig hebben, aangezien onvoldoende selenium kan leiden tot spieraandoeningen.

Water  

Water is waarschijnlijk de belangrijkste voedingsstof voor paarden. Een gemiddeld paard heeft 25 tot 55 liter water per dag nodig (of 5 liter water per 100 kg lichaamsgewicht), maar dit kan variëren op basis van temperatuur, werkbelasting en voedingsfactoren. Paarden die droogvoer eten, zoals hooi, hebben meer water nodig dan paarden die op vers gras staan (7). Uitdroging kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals koliek en impactie, dus het is essentieel dat paarden altijd toegang hebben tot schoon, vers water (1).

Vezel

Vezels zijn een belangrijk onderdeel van het dieet van paarden, omdat paarden natuurlijke grazers zijn met een spijsverteringsstelsel dat is ontworpen om vezelig plantaardig materiaal te verwerken (1). Voedergewassen zoals gras, hooi en kuilvoer leveren het grootste deel van de vezelinname van een paard. Vezels worden gefermenteerd door microben in de dikke darm van het paard, waarbij vluchtige vetzuren worden geproduceerd die dienen als een belangrijke energiebron.

Ruwvoer is een essentiële bron van vezels en belangrijke voedingsstoffen, maar de voedingssamenstelling, waaronder het suikergehalte, kan variëren (1). Om er zeker van te zijn dat je paard de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt, kun je een ruwvoermonster naar een voederbedrijf sturen voor analyse. Zij kunnen inzicht geven in de resultaten, wat vooral belangrijk is als je paard overgewicht heeft, aan het equine metabolic syndrome (EMS) lijdt of gevoelig is voor hoefbevangenheid. In zulke gevallen is het veiliger om ruwvoer te gebruiken met minder dan 10-12% suiker en zetmeel (1).

Een vezelrijk dieet helpt om de darmen gezond te houden, koliek te voorkomen en natuurlijk eetgedrag te bevorderen. Het wordt aanbevolen dat paarden dagelijks minstens 1,5% tot 2% van hun lichaamsgewicht aan voer opnemen (2). Te weinig vezels voeren kan leiden tot spijsverteringsstoornissen, gedragsproblemen en gewichtsverlies.